Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

ΚΟΡΥΦΗ ΣΠΑΘΙ


Για περισσότερες φωτογραφίες πηγαίνετε στην σελίδα ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΟΡΗ ΔΙΚΤΗ Ή ΛΑΣΙΘΙΩΤΙΚΑ
Η Δίκτη ή Λασιθιώτικα Όρη είναι οροσειρά στην Κρήτη, που εκτείνεται στα ανατολικά του νησιού, σχηματίζοντας το Οροπέδιο Λασιθίου (μέσο ύψος 866 μ.) που είναι το μεγαλύτερο σε ολόκληρη την Κρήτη.

Κορυφές

Η κορυφή με το μεγαλύτερο ύψος λέγεται Σπαθί ή Εντίχτης (2.148 μ.) και βρίσκεται νότια του οροπεδίου. Υπάρχουν επίσης άλλες ψηλές κορυφές, όπως ο Αφέντης Χριστός ή Ψαρή Μαδάρα (2.141 μ.), ο Λάζαρος (2.085 μ.), η Μαδάρα (1783), η Κορφή του Σκαφιδαρά (1673), η Τσίβη (1664), το Σαρακινό (1588), ο Αφέντης (1571), η Σελένα (1559), η Τούμπα Μούτσουνας (1538), η Πλατιά Κορυφή (1489), ο Μαχαιράς (1487) και το Βιργιωμένο Όρος (1414). Εκτός από το οροπέδιο Λασιθίου στη Δίκτη υπάρχουν επίσης μερικά μικρότερα οροπέδια όπως του Καθαρού (1140), του Λιμνάκαρου (1125), της Λαπάθου (1260), του Ομαλού της Βιάνου (1325), της Εργάνου (950) και της Νισσίμου (930).

Μορφολογία

Στα νοτιοανατολικά η κύρια κορυφογραμμή, με ύψος 2000 μέτρα έχει σχήμα πετάλου γύρω από την δασωμένη κοιλάδα του Σελάκανου. Αποτελείται από τις κορυφές Σκαφιδαράς, Λάζαρος, Σπαθί, Αφέντης Χριστός/Ψαρή Μαδάρα, Μαδάρα. Βόρεια του κυρίας κορυφογραμμής βρίσκεται το οροπέδιο Λασιθίου και βορειοανατολικά το οροπέδιο του Καθαρού. Στα Βορειοδυτικά του πετάλου και νοτιοδυτικά του οροπεδίου Λασιθίου βρίσκονται οι κορυφές Βιργιωμένο όρος, Τούμπα Μούτσουνας, Σαρακηνό και Αφέντης. Βορειοανατολικά και ανατολικά του οροπεδίου του Καθαρού βρίσκονται οι κορυφές Καθαρό Τσίβη και Πλατιά Κορυφή. Τέλος Βορειοανατολικά του οροπεδίου υψώνεται ο όγκος της Σελένας που στα νοτιοανατολικά εκτείνεται στην κορυφή Μαχαιράς. Αρκετά φαράγγια διασχίζουν τον ορεινό όγκο της Δίκτης. Δύο από αυτά έχουν το όνομα Χαυγάς, το ένα συνδέει τα οροπέδια Καθαρού και Λασιθίου, ενώ το δεύτερο ξεκινάει από την κορυφή Αφέντης Χριστός και αποτελεί την αρχή του ποταμού Αναποδάρη. Επίσης σημαντικά είναι τα φαράγγια της Λαπάθου και της Σαρακίνας στα νοτιοανατολικά και της Κριτσάς στα ανατολικά. Στη Δίκτη βρίσκονται οι πηγές χειμάρων/ποταμών όπως οι Αποσελέμης, στα βόρεια και κεντρικά, ο Αναποδάρης στα νοτιοδυτικά και ο Kρυός ή Ψωριάρης στα νοτιοανατολικά. Η λεκάνη απορροής του Αποσελέμη ξεκινάει νοτίως του οροπεδίου του Καθαρού στα σύνορα του δήμου Ιεράπετρας. Στη συνέχεια αφού διασχίσει το οροπέδιο Καθαρού εισέρχεται στο οροπέδιο Λασιθίου μέσω του φαραγγιού του Χαυγά. Επειδή τα νερά του Αποσελέμη δε βρίσκουν υπέργειο πέρασμα από το οροπέδιο Λασιθίου στην κυριολεξία εξαφανίζονται στην περιοχή του Χώνου και υπογείως κατεβαίνουν στην επαρχία Πεδιάδος του νομού Ηρακλείου. Τελικά εκβάλλει στο Κρητικό πέλαγος στην περιοχή της Ανάληψης. Ο Αναποδάρης πηγάζει από την κορυφή Αφέντης Χριστός και με δυτική και στη συνέχεια νότια ροή εκβάλει στο Λυβικό πέλαγος. Ο Κρυός πηγάζει από τις κορυφές Σπαθί (νότια) και Αφέντης Χριστός (ανατολικά) και αφού διασχίσει το Σελάκανο με νοτιοανατολική ροή και στη συνέχεια νότια εκβάλλει στο Λυβικό πέλαγος στο χωριό Μύρτος. Σημαντική είναι επίσης η κοιλάδα της περιοχής του χωριού Ποτάμοι μεταξύ των κορυφών Σελένας/Μαχαιρά στα βόρειοανατολικά και Τσίβης στα νότια.

Οικολογία

Η κύρια κορυφογραμμή της Δίκτης και το Σελάκανο.
Η περιοχή όπου βρίσκεται η Δίκτη αποτελεί μια από τις ευφορότερες περιοχές της Κρήτης και είναι οικολογικής σημασίας, καθώς αποτελεί τόπο διαμονής αρπακτικών πτηνών. Στα νοτιοανατολικά και κυρίως στη κοιλάδα του Σελάκανου υπάρχουν σημαντικά δάση. Τα δασικά είδη που κυριαρχούν είναι τραχεία πεύκη, πρίνος (πουρνάρι), κρητικός σφένδαμος, λιοπρίνι και άγριο κυπαρίσσι. Στα βορειοανατολικά της Σελένας υπάρχει δάσος από Αριές (Αζιλακόδασος). Επίσης οι περιοχές μέσου υψομέτρου αποτελούν καταφύγιο του ενδημικού και απειλούμενου είδους Zelkova Abelicea (Αμπελιτσά). Τα δάση της Δίκτης έχουν μειωθεί δραματικά σε σχέση με την περίοδο ως την Τουρκοκρατία, οπότε υπήρχαν πυκνά δάση με αγριοκάτσικα. Στα χρόνια της Κατοχής (1941-44) πολλά δάση καταστράφηκαν από τους Γερμανούς, επειδή αποτελούσαν προστασία για τους αντιστασιακούς αγωνιστές. Οι πλαγιές με χαμηλά υψόμετρα είναι κατάφυτες από ελιές και χαρουπιές και πεύκα στα νοτιοανατολικά. Τα εύφορα οροπέδια και οι ορεινές κοιλάδες της Δίκτης παράγουν ποικιλία γεωργικών προϊόντων όπως πάτάτες, κηπευτικά, αχλάδια, μήλα και καρύδια. Επίσης στα ορεινά υπάρχει σημαντική παραδοσιακή κτηνοτροφία αιγοπροβάτων. Στα βράχια και τους γκρεμούς της Δίκτης, ευδοκιμεί το κρητικό δίκταμο ή έρωντας το οποίο έχει πάρει το όνομά του από τη Δίκτη.

Το Δίκταιο Άντρο

Στο οροπέδιο Λασιθίου, κοντά στο χωριό Ψυχρό, βρίσκεται το Δικταίο Άντρο, το σπήλαιο στο οποίο γενήθηκε ο Δίας, σύμφωνα με τη μυθολογία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου